– Na een jaar oorlog in Oekraïne zijn ongeveer zoveel Russische soldaten dood of verwond als een jaar geleden aan de “speciale militaire operatie” begonnen. Waarvoor? President Poetin verklaart het keer op keer: voor het herstel van een intact Russisch vaderland; en voor de veiligheid van de natie als strategische macht tegen de existentiële bedreiging door de NAVO. In het Westen worden beide verklaringen als absurd verworpen, niet met argumenten maar vanuit het vaste standpunt dat deze – uitgerekend deze! – redenen niets anders zouden zijn dan rechtvaardigingen die helemaal geen serieuze kennisname verdienen.
Was het maar zo! Maar serieus, letterlijk genomen zijn het duidelijke openbaringen over wat voor verschrikkelijke imperatieven “vaderland” en “strategische macht” zijn.
– Na het eerste oorlogsjaar is Oekraïne verwoest; een aanzienlijk bevolkingsdeel werd door de regering in haar strijd tegen de Russische invasie geslachtofferd. Waarvoor? President Zelensky verklaart het dagelijks in uiterst drastische vorm: zonder standvastig doden en sterven aan alle fronten zou Oekraïne als zelfstandige staat niet meer bestaan. Dit geldt als absoluut te respecterende rechtvaardiging van alle slachtoffers, als het summum van een gerechte oorlogsreden.
En zoveel klopt daarvan: de held van de nationale verdediging openbaart wat voor een dodelijke aangelegenheid de oprichting, handhaving en redding van een echte natie is. Met het verwijt “volkerenmoord” aan het Russische adres benadrukt hij bovendien dat het levensdoel van de bewoners van zijn machtsgebied daaruit bestaat als volk volledig gesubsumeerd te zijn onder de door hun overheid gedefinieerde en gepraktiseerde “nationale identiteit”.
– Na een jaar “Zeitenwende” ontwaart het Westen de kosten van zijn inzet tegen Rusland in Oekraïne: de schade (die hij georganiseerd heeft) voor de wereldeconomie en voor de eigen economische groei; de wellicht langdurige uitgaven voor wapens en voor de fictie van een Oekraïense staatsbegroting; de vluchtelingenstroom die hij managet; ook schades en lijken in Oekraïne maken deel uit van de balans. Waarvoor dat alles? De verantwoordelijken kunnen het niet vaak genoeg verklaren: met het geweld dat zij mobiliseren redden zij de Europese en überhaupt de globale vredesorde. Wat een nobel streven! Wat een onbaatzuchtige verantwoordelijkheid!
Ook dat: wat een openbaring! In de statenwereld voor orde zorgen is de exclusieve taak van het Westen. Nodig daarvoor is het monopolie op de inzet van oorlogsgeweld dat zonder nietsontziende inzet van superieure militaire middelen niet te krijgen is; rekening houdend slechts met één ding: dat de kosten, de slijtage, de onvermijdelijke slachtoffers het liefst de anderen moeten dragen.
– Ten slotte: sinds een jaar benadrukken de makers van de Oekraïne-oorlog allemaal voortdurend dat hun oorlogsvoering dan wel -deelname per se noodzakelijk is. Waarom? Omdat de respectievelijke andere zijde zich kwaadaardig vergrijpt aan het heilige goed voor dat men zelf oorlog voert. Iedereen reageert slechts op een onaanvaardbare bedreiging, op een wrede agressie.
En als het daadwerkelijk zo is? Namelijk zo dat voor elke partij haar vitale belangen onverenigbaar zijn met die van de tegenpartij? Dat de essentiële rechten, die elke partij haar vitale belangen toekent, geweld tot het uiterste niet alleen rechtvaardigen maar eisen? Alle tegenstanders beroepen zich op een objectieve dwang tot oorlog, op een absoluut onmisbaar recht erop en openbaren zo daadwerkelijk één ding: de onverenigbaarheid van de staatsraison die zij als militaire mogendheden naleven – dus van inhoud, zin en doel van hun natie met haar wereldmacht en navenante wereldorde – met de soortgelijke raison van hun vijand.
De noodzakelijkheid van de Oekraïne-oorlog die daaruit volgt, is voor degenen die ervan bezield zijn en dienovereenkomstig de oorlog voeren hun goede reden om mensen de dood in te jagen. Uiteraard: ze zouden immers niet zijn wat ze zijn – de verantwoordelijke uitvoerders van de existentiële belangen van hun machtsgebied – als hen hun functie (daaraan inherent de absolute affirmatie van deze belangen) niet volstrekt vanzelfsprekend zou zijn. Het onvoorwaardelijke professionele Ja tot de rechtsaanspraak op nietsontziende handhaving van het nationale bestaansdoel met al het beschikbare geweld tegen elke beperking en belemmering is de voorwaarde van hun ambt en het principe van het daarvoor noodzakelijke valse bewustzijn, namelijk het patriottische verantwoordingsbewustzijn waarmee ze hun ambt uitoefenen. Omgekeerd: uit de goede redenen die de strijdbare macht- en bevelhebbers voor hun strijdvaardigheid doen gelden,valt de werkelijke noodzaak van de oorlog te concluderen, zijn reden in de imperialistische natuur van de betrokken machten – als men uit de in omloop gebrachte redenen de affirmatie, uit de uitentreuren herhaalde goede redenen het “goed” wegstreept. Dan begrijpt men ook de buitengewoon cynische berekeningen beter die door presidenten en kanseliers en hun strategen worden gedaan en in het oorlogsverloop worden toegepast – en vermijdt verkeerd begrip als even verkeerd onbegrip.
De vier GEGENSTANDPUNKT-uitgaven uit het oorlogsjaar 2022 verschaffen duidelijkheid over de Oekraïne-oorlog. Nr. 1-2023 behandelt de reactie van het Westen op de fase van de oorlogsvoering die de Russische kant in het najaar is begonnen.
Bovendien beantwoordt een artikel de vraag (die helaas niemand zo stelt): hoe krijgt het een moderne democratie eigenlijk zo effectief voor elkaar dat haar volk alles voor de samenleving noodzakelijke zo alternatiefloos gewillig ondergaat, zelfs de militaire “Zeitenwende”? Hoe lukt het haar de analoge prestaties van beruchte autokraties zeer zelfbewust te overtreffen?