De wereldmarktprijzen voor gas en andere energiedragers stijgen; de prijsstijgingen waar gezinnen, werknemers, AOW’ersā¦ ongevraagd mee geconfronteerd zijn, komen hard aan ā geen verrassing gezien hun inkomstenbronnen. Zij moeten de zakelijk gecalculeerde energie- en warenprijzen betalen en staan nu voor de vraag of ze dat nog kunnen. Wie hier reeds relatief arm is, loopt nu eenmaal het risico absoluut te verarmen.
Een gegeven dat geen illustratie behoeft; niettemin blikt een Volkskrant-reporter voor een supermarkt in enkele winkelwagens en constateert: weinig inhoud. Een oudere vrouw mag vandaag de massa vertegenwoordigen, die moet rondkomen met zulke verworvenheden als lage lonen, minimumlonen, AOW of andere uitkeringen, āzij zuchtā:āIk durf bijna niet te kijken naar de gasrekening van vorige maand. Voor een handjevol boodschappen ben je ook zo 25 euro kwijt, dus al met al kijk je toch bewuster naar wat je echt nodig hebt.ā Dat kunnen omstanders beamen. Bovendien krijgt een hoogleraar micro-economie het woord; hij, een voorstander van het mensenrecht op markteconomie, kan op basis van CBS- en Nibud-cijfers bevestigen dat mensen met lage inkomens het zwaar hebben: āā¦ zij hebben ook minder mogelijkheden om hun uitgaven te verlagen.ā
Kortom, een lastige toestand; maar hoe nu verder? Samengevat zo: uitgeput door het koopjesjagen, het āmarktonderzoekā der minderbedeelden, naast de laaggezette verwarming (want āeven opwarmen is er niet bijā) tamelijk gelaten hopen op hulp ā die uiteraard van boven moet komen: een paar 100 euro van rijk en gemeente om de winter te doorstaan. En vooral āgeen hoge schulden opbouwenā, ook niet in ātochtige huurhuizen.āā¦ Het plaatje is compleet, de boodschap is duidelijk.
De vaste wil om in belabberde omstandigheden met beperkte middelen stand te houden: respect! Goedkope trucs d.w.z. povere pogingen om āuitgaven te verlagenā: niks mis mee. Tenminste is men niet alleen; weliswaar is ieder voor zich bezig op basale dingen te besparen, armoede als persoonlijke uitdaging, maar tegelijkertijd maakt men deel uit van de grote gemeenschap van lotgenoten, een collectief met hetzelfde voorbeeldige gedrag.
Of het moderne pauperisme zich herkent in dit portret en gechoqueerd van zichzelf schrikt, moet het door zijn praktijk beantwoorden.
(citaten: de Volkskrant 19.1.2022)